Опубликовано: 05 марта 2013

61. Абу ХIурайрас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «АллахIан элча (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна), ламаз дIадоьхкучу хенахь, АллахI воккхаваран дешнаш ма-элли, Къуръан деша дIаволавалале хьалха йоццачу ханна соцунгIа хуьлура. Цул тIаьхьа Къуръан деша дIаволалора иза. Аса цуьнга хаьттира оцу хьокъехь дерг. Цо суна дийцира оцу хенахь ша доьшуш дерг: «Я, АллахI! Гена ваккхахьа со сайн къинойх - Айхьа малхбале малхбузенна гена ма яккхара. Я, АллахI! Сайн къинойх дIацIанвехьа со - кIайн бедар мIоданех дIамацIанъярра. Я, АллахI! Вилахьа со сайн къинойх лайца а, хица а, къоранца а» /АллахIумма баIид байни ва байна хатIайайа кама баIадта байнал-машрикъи вал-магIриби. АллахIумма наккъини мин хатIайайа кама йунаккъас-савбул абйаду минад-данаси. АллахIуммагI-силни мин хатIайайа бис-салжи, вал-маи, вал-баради/» (ал-Бухари: 744, Муслим: 598).

62. Жубайр ибн Мутlима (Аллахl реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) ламаз доьхкуш, АллахI воккхаваран дешнаш аьллачул тIаьхьа, олуш гира шена: «Аллахl (дукха) воккха ву, (кхин долчу) массо а хlумналла, боккха хастам а бу Аллахlана, Сийлахьалла а ю Аллах1ана 1уьйранна а, сарахь а!  (кхузза алара и). АллахIаца ларло со, Цо Шен къинхетамах генадаьккхиначу шайтIанах: (цо даг чу туьйсучу) цуьнан кураллех а, цуьнан (х1умма йоцу, телхиначу) байташха а, цуьнан т1ех1усдарха а (цо хьераволучу тIевоккхуш долу)» /Аллахlу акбару кабиран, вал хьамду лиллахlи касиран, ва субхьаналлахlи букратан ва асила! АIузу биллахIи минаш-шайтIанир ражими, ва мин нафхихIи, ва нафсихIи, ва хIамзихIи/. (Абу Дауд: 764, Ибн Мажа: 807, Ахьмад: 85/4).

63. lайшата а, Абу Саlида а, кхечара а (АллахI реза хуьлда царна) дийцина, Пайхамара (Аллахlера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) ламазан юьххьехь гуттара а олуш дара: «Я, АллахI! Ала х1ума доцуш ц1ена ву Хьо! Хастам а бу Хьуна! Беркате ю Хьан цIе а! Массо хIуманал доккха ду Хьан сийлахьалла а! Кхин дела а вац, Хьо воцург! /Субхьанака аллахlумма ва бихьамдика, ва табарокасмука, ва таlа жаддука, ва лаилахlа гlайрука/» (ат-Тирмизи: 243, Ибн Мажа: 806, ат-Тlахьави: 117/1, ад-Даракъутlни: 301/1, ал-Байхlакъи: 34/2).

64. lумара (Аллахl реза хуьлда цунна) дийцина: «(Пайхамара, Аллахlера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна, ламаз доьхкуш олу) акбар аьлла, тlаккха хlара доlа дийшира. (/Субхьанака аллахlумма ва бихьамдика, ва табарокасмука, ва таlа жаддука, ва лаилахlа гlайрука/)» (Муслим: 52/399).

Опубликовано: 19 июня 2012

51. Абу Хlурайрас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, Аллахlан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Нахана хиъча, моллалла кхайкхаран а, (жамIат-ламазехь) хьалхарачу могIаре хIоттаран а (ял мел мел йоккха ю), пхерчашца кхажтасар боцург кхин некъ боцуш бисча, - билггал иза а дийр ма дара цара (моллалла кхайкхарехь хьалхе яккха а, хьалхарачу могIарера меттиг д1алаца а)! Царна хиъча, хьалххе ламазе вахарехь (мел йоккху ял ю) - билггал хьалхабовларах къуьйсуш д1ауьдур ма бара уьш цига! Царна хиъча суьйренан а, Iуьйренан а ламазашкахь (дакъалоцучунна хуьлуш йолу йокха ял) - билггал богIур ма бара уьш (и ламазаш маьждигехь дан), текхаш бахка безчаш хилча а» (Бухари: 615, Муслим: 437). 

52. Абу ХIурайрас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Ламазна моллал кхайкхар доладелча - кхойкху (моллалла) цахазархьам шайтIа юхадолу, маьхьарца мехаш ара а хоьцуш. Ткъа, моллалла кхайкхина ваьлча - (юха а) тIегIоьрта иза. Ламазна къамат дечу хенахь (юха а) юхадолу и, ткъа къамат дина даьлча - (юха а) тIегIоьрта иза. Стагана а, цуьнан даганна а юккъе а хIоьттина, цунна тIе хIусдархьам. Цо олу: «Дагадаийта хьайна хIара-иза, дагадаийта хьайна иза-важа» - вукхо (ламазе хIоттале хьалха) и дагадаийта (ойла йина а) йоцуш долу. (И хIума леладо шайтIано) - стаг, воха а вина, ша мел (ракаIат) ламаз дина а ца хууш, висийтархьам» (Бухари: 608, Муслим: 389).

Опубликовано: 26 мая 2012

48. Анаса (Аллахl реза хуьлда цунна) дийцина, Аллахlан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) маьждиг чуволучу хенахь, алара: «Аллахlан цlарца! Я Аллахl, сийлахь-вазве Ахь Муьхьаммад», ткъа (маьждигера) араволучу хенахь, алара: «Аллахlан цlарца! Я, Аллахl, сийлахь-вазве Ахь Муьхьаммад». (хlара хьадис Ибн ас-Суннис даладо, шен «lамал ал-йоум вал-лайл» цlе йолучу жайнахь. Хьадисан лоьмар: 87). 

49. Абу Хьумайда я Абу Усайда (Аллахl реза хуьлда цаьршинна) дийцина, Аллахlан элчано (Аллахlера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Шайх цхьаъ маьждиг чуволучу хенахь, пайхамарна (Аллахlера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) маршо а ехий, тlаккха (хlара дешнаш) ала: «Я, Аллахl! Хьайн къинхетаман неIарш дlаелла Ахьа суна! /Алла́хlумма ифтахь ли́ абва́ба рахьматика/» - маьждигера араволучу хенахь, (хIара дешнаш) ала: «Я, Аллахl! Хьайн къинхетам бар доьху ас Хьоьга! /Алла́хlумма инни́ асъалука мин фадлика/». (Муслим: 713, Абу Дауд: 465, ан-Насаи: 729, Ибн Мажа: 773, Ибн Хузайма: 1/231 (452), Ибн Хьиббан: 5/395 (2047)).

50. lабдуллахl ибн lамр ибн ал-lаса (Аллахl реза хуьлда цаьршинна) дийцина, маьждиг чуволучу хенахь пайхамара (Аллахlера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира: «Неlалт дахначу шайтlанех ларло со Сийлахь-воккхачу Аллахlаца а, Цуьнан сийлахьчу юьхьаца а, Цуьнан даим долчу паччахьаллийца а» /Аlу́зу билла́хlил lази́ми, ва султlа́нихlил къади́ми, минаш шайтlа́нир ражими/. Пайхамара (Аллахlера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) аьлла: «Стага и (дешнаш) аьлча, шайтlано олу: «Дерриг хlокху ден чохь сох ларвеш хир ву иза». (Абу Дауд: 466).

Опубликовано: 30 апреля 2012

14. Хьузайфа ибн ал-Йамана (АллахI реза хуьлда цунна а, цуьнан дена а) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Дешин а, детин а пхьегIашкара мала ма мала, ишттачу кедара (бошхепара) яа а ма яа, хIунда аьлча уьш – царна (керстанашна)  хьажийна ю хIокху дуьненахь, ткъа шуна - эхартахь» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 5426, Муслим: 2067).

15. Умму Салама (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Детин пхьегIара молучуьнан кийрахь хур-хур (буркъ-буркъ) деш жоьжагIатин цIе ю» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 5634, Муслим: 2065). 

16. Ибн Iаббаса (АллахI реза хуьлда цунна а, цуьнан дена а) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «ЦIока дабагIа дича цIанлуш ю» (ХIара хьадис далийнарг Муслим ву: 366). 

Ткъа Абу Даудан а, ат-Тирмизин а, ан-Насаин а, ибн Мажан а ривайатехь аьлла: «Муьлхха а цIока дабагIа диначул тIаьхьа цIанлуш ю» (хIара хьадис далийнарш Абу Дауд: 4123, ат-Тирмизи: 728, ан-Насаи: 4252, ибн Мажа: 3609). 

17. Салама ибн ал-Мухьаббика (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Къееллачу дийнатийн цIоканаш дабагIа дича цIанло» (хIара хьадис бакъ хьадис ду аьлла ибн Хьиббана: 2/291).

Опубликовано: 21 апреля 2012

29. Абу ХIурайрас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Айса сайн умматна хало ярна ца кхерахьара – хIора ламаз мосазза оьцу сивак хьакха аьлла, омра дийр ма дара аса цаьрга» (ХIара хьадис далийнарш Малик: 148, Ахьмад: 7364, ан-Насаи: 2/197. Ткъа ибн Хузайма: 748 бакъ хьадис ду а аьлла хIара. Ал-Бухарис оцу хьадисан «муIаллакъ» долу ривайат далийна).

30. Iусманан (АллахI реза хуьлда цунна) азатхочо Хьумрана дийцина: «Iусмана ламаз эца хи да шена аьлла, омра дира. Цул тIаьхьа кхузза шен куьйгаш дилира цо. Цул тIаьхьа бага а, мерачу а хи кхаьрзира цо, мара а цIанбира. Цул тIаьхьа кхузза юьхь йилира цо. Цул тIаьхьа кхузза голашца цхьаьна аьтту пхьарс билира цо. Изза аьрру пхьаьрсана а дира цо. Цул тIаьхьа (тIеда куьйгаш а долуш) шен коьртана масхьа дира цо. Цул тIаьхьа хьакхолгаца цхьаьна кхузза шен аьтту ког билира цо. Изза аьрру когана а дира цо. Цул тIахьа элира цо: «АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) хIокху кеппара ламаз оьцуш гина суна». ТIаккха элира цо: «ХIинца аса ма-эццара ламаз а эцна, ткъа оцу юккъехь ша-шега къамелаш а ца деш, ши ракаIат ламаз дахь - АллахIа гечдийр ду цуна, цо хьалха летийначу къиношна»» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 1934, Муслим: 226).     

31. Пайхамара (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) ламаз эцаран сурт гойтуш, Абу ТIалибан кIанта Iелас (АллахI реза хуьлда цунна) элира: «Цул тIаьхьа шен коьртана цкъа масхьа дира цо» (ХIара хьадис, цIена зIе а ягаръеш, далийнарш Абу Дауд: 115, ан-Насаи: 92, ат-Тирмизи: 32. Ат-Тирмизис аьла: хIара оцу хьокъехь уггаре а бакъ хаам бу). 

Опубликовано: 19 апреля 2012

53. Ал-мугIира ибн ШуIба (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Пайхамара (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) ламаз оьцучу хенахь цунна уллохь вара со. Со охьатаьIира цуьнан когара маьхьсеш дIаяхархьамма. ХIетахь цо элира: «ДIамаяха ахьа уьш, хIунда аьлча когаш а дилина тIейоьхна ю аса  уьш»» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 206, Муслим: 274). 

Ал-МугIира ибн ШуIба (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Пайхамара (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) маьхьсешна тIехула а, бухахула а дира масхьа» (хIара хьадис, гIийла зIе а йолуш, далйинарш Абу Дауд: 165, ат-Тирмизи: 97, ибн Мажа: 550). 

54. Iелас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Дин хетаршна тIедоьгIна делахьара - маьхьсешна бухахула масхьа дар хьекъале хир ма дара, тIехула тIе дечул а. Делахь а, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) шен маьхьсешна тIехула масхьа деш гина суна» (хIара хьадис, дика иснад а ялош, далийнарг Абу Дауд ву: 162). 

55. Сафван ибн Iассала (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Тхо новкъа даха девллачу хенахь Пайхамара (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна), тхайн когара маьхьсеш кхаа дийнаххьий, кхаа бусий дIамаяха олий, омра дора тхоьга - жимачу гIуллакхна арадаханехь а, я доккхачу гIуллакхна даханехь а, я наб кхеттачул тIаьхьа а. Уьш (когара) дIаяха езаш яра, нагахь лийчар тIедоьжнехь» (ХIара хьадис далийнарш ан-Насаи: 127, ат-Тирмизи: 96. Ткъа хьадисан дIаяздар ат-Тирмизиниг ду. Ат-Тирмизис а, ибн Хузайма а: 1/13 бакъ хьадис ду аьлла хIара). 

56. Абу ТIалибан кIанта Iелас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Пайхамара (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) некъахочунна  кхаа дийнахь-бусий маьхьсешна тIе масхьа дан магийра, ткъа шен цIахь волучунна - дийнахь-бусий (магийра)» (хIара хьадис далийнарг Муслим ву: 176).

Опубликовано: 28 марта 2012

93. Абу СаIийд ал-Худрис (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Хица – хих (вуьшта аьлча: хица лийчар тIехь ду, нагахь оралла яьллехь)» (ХIара хьадис далийнарг Муслим ву: 343. Цуьнан бух иштта ал-Бухарис а балийна).

94. Абу ХIурайрас (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина, АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) элира аьлла: «Нагахь (стаг шен зудчун меженех) еа меженна юккъе охьа а хаахь, ткъа цо (шен Iоврат зудчун Iовратна) чоьхьа а даккхахь - лийчар тIедоьжна цунна» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 291, Муслим: 348). 

Муслиман ривайатехь аьлла: «…васвалар ца хиллехь а». 

95. Умм Салама (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Абу ТIалхьин зудчо Умм Сулайма (АллахI реза хуьлда цаьршинненна а) хаьттинера: «ХIай, АллахIан элча! Боккъалаъ, АллахI эхь хеташ вац бакъ долучух. Зуда лийча езий-те нагахь цунна маьттаза (эротикин) гIан гахь?». Цо жоп делира: «Еза, нагахь коча хIуманан лар гахь» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 282, Муслим: 313). 

96. Анаса (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна), гIан а гина, стегаршна хуьлуш йолу кочалла гучуяьлла йолучу зудчун хьокъехь элира: «Лийча езаш ю иза» (хIара хьадис далийнарш ал-Бухари: 6161, Муслим: 313).

Опубликовано: 26 июня 2011

كتاب الصيام

شروط وجوب الصيام
وشرائط وجوب الصيام أربعة أشياء: الإسلام والبلوغ والعقل والقدرة على الصوم.

Опубликовано: 08 июня 2011

Опубликовано: 10 мая 2011

892. Анаса (АллахI реза хуьлда цунна) дийцина: «Пайхамара (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) Сафиййа лоллех мукъа а яьккхира, ша иза лоллех мукъаяккхар урдонна а лерира» (ал-Бухари: 5086, Муслим: 2/1045).

893. Абу Салам ибн Iабд ар-Рохьмана (АллахI реза хуьлда цунна), Iайшате (АллахI реза хуьлда цунна) хаьттира ша аьлла, дийцина: «АллахIан элчано (АллахIера къинхетам а, маршо а хуьлда цунна) хIоттош хилла долу урдо мел дара?». Цо жоп делла: «Цо шен зударшна луш хилла долу урдо - шийтта укъий* а, нашш** а дара». Цо хаьттира: «Ткъа нашш мел-хIун ю хаьий хьуна?». Цо жоп делира: «ХIан-хIа». Цо элира тIаккха: «Иза – ах укъий ю. Ткъа цо шен зударшна луш хиллачу дерриге урдон жамI дича - пхи бIе дирхIам нислора» (Муслим: 1426).